Cultuur en achtergronden

En opnieuw heb ik veel te lang gewacht met het schrijven van een verhaal, er is enorm veel te vertellen inmiddels. Een aantal van jullie zullen de foto's al wel hebben gezien.
Ik zal een poging doen om weer een flinke dosis cultuur en achtergrond te schrijven, het lezen van mijn weblog moet natuurlijk wel educatief en verantwoord blijven :).

Nieuwe ervaringen
Elke keer als ik reis doe ik ervaringen op, ik leer, zie en onderga nieuwe dingen. Vele van deze ervaringen zijn makkelijk te koop, ze staan gewoon in de reisgids vermeld. Een bezoekje aan de Taj Mahal, Alhambra, Maya Ruines, noem ze maar op. En ik probeer ook altijd nieuwe activiteiten te ondernemen: olifant rijden, duiken, paragliden en zoals dit keer de canopy tour. Dan volgen de ervaringen die niet te koop zijn maar die horen bij een land: het eten, de mensen, en in dit geval het leren van een nieuwe taal. Typische culturele ervaringen die je alleen 'echt'ervaart als je langer in een land bent zijn weer anders: het vieren van verjaardagen ergens anders, geblindoekt op een Piñata inslaan, of eindigen in een gepanserde auto, overnachten in kleine dorpjes. Natuurlijk hoort in de lijst van nieuwe ervaringen ook de mindere dingen thuis, visum problemen, cultuur problemen, geld+pas gestolen, gastgezin problemen. En tot slot in het rijtje de ervaringen die je echt raken. De kindjes van prostituees in India, de Roma kinderen in Macedonia, en hier de kinderen en de verhalen die erbij horen die ik heb leren kennen in Los Pinos. Ik ben in gesprek gekomen met Aben, een jongen die tot de gelukkigen hoort in dit land. Hij spreekt Engels, heeft een goede bouwkundige opleiding kunnen afronden en had een goede vaste baan. Tot hij bezig was met een project in de wijk Los Pinos. Los Pinos is één van de arme barrios van Tegucigalpa. In deze wijk is een regenbui levensgevaarlijk. Maar ook een wandeling over straat kan al levensgevaarlijk zijn. Voor jeugd zonder toekomst en mogenlijkheden is een bende en de status en gemeenschapszin die dit meebrengt een aantrekkelijk doch gevaarlijk alternatief. Maar deze verhalen kennen jullie wel van tv. Het verhaal dat ik jullie nu wil vertellen is een verhaal van hoop en een voorbeeld van in mijn ogen de nieuwe vorm van ontwikkelingssamenwerking. Niet meer voornamelijk van rijke landen naar arme landen, maar vanuit de middenklassen en elite groepen in de ontwikkelingslanden zelf. Laat Aben hier nu net een uitstekend voorbeeld van zijn. Het probleem is dat helaas niet alle inwoners van Honduras zo denken als Aben, velen zien armoede toch als een soort eigen schuld of leven zo in hun eigen wereldje dat het volledig aan ze voorbij gaat.
Tijdens zijn werk in Los Pinos kwam Aben in gesprek met een paar jonge meisjes, nadat de dames een paar dagen rond zijn project rond hadden gehangen realiseerde Aben zich ineens dat de meisjes op school zouden moeten zitten. Bij navraag bleek dat de meisjes nog nooit naar school waren geweest. Er is wel een school in Los Pinos, maar ook hier het wel bekende verhaal dat ik in Bolivia en India ook heb gehoord. Het 'gratis' onderwijs is alleen toegankelijk voor kinderen die wel een uniform en boeken kunnen betalen. De meiden horen bij de meer dan 220.492 kinderen in Honduras die niet naar school gaan, het grootste deel ervan simpelweg omdat er gewerkt moet worden. Nog eens 156,667 kinderen combineren hun werk met school (aldus de krant van 12 juni). Aben zag het probleem en heeft er wat aan gedaan, inmiddels heeft hij een schooltje met 3 klaslokalen van ongeveer 3x3 meter. Klein, erg klein, maar wel een stimulerende omgeving met veel posters en materialen. Ook heeft hij 4 lokale vrouwen de training laten volgen om les te geven. De kinderen volgen een thuisscholingsprogramma zodat ze op hun eigen tempo kunnen leren en de verloren jaren hopenlijk enigsinds kunnen inhalen. Zo liet ik me voorlezen door een jongen van 11 die sinds één jaar naar school gaat. Inmiddels kan hij vloeiend voorlezen en wist hij me daarna kort en bondig te vertellen wat hij had gelezen. Ook heeft Aben gezorgd dat elke dag een ouder op school komt om in de keuken te koken voor de kinderen. Niet alle kinderen krijgen voldoende eten, en dan wordt het lastig om te leren. Momenteel is het grootste probleem voor de school van Aben, het betalen van de salarissen. Het minimumloon van Honduras kan hij nog steeds niet betalen aan de docenten. Maar gelukkig zijn de docenten al lang blij dat ze een baan hebben, het leven in Los Pinos is niet makkelijk. Kleine huisjes met golfplaten daken waar grote gezinnen in wonen. Veel huizen hebben geen vloer zodat bij een stortbui de woning in een modderbad veranderd. Halverwege de heuvel waarop Los Pinos ligt stopt de bestrate weg en loopt er slechts een zandpad naar boven, ondanks het prachtige uitzicht over de stad recht onder Los Pinos duurt het toch 2,5 met de bus om naar het centrum te komen. Halverwege de heuvel stopt niet alleen de weg, maar ook de riolering, er wordt dus bij alle woningen gebruik gemaakt van latrines. Wat niet eens zo heel erg zou zijn, ware het niet dat ook de watervoorziening schaars is, en met schaars bedoel ik een stromende kraan eens per maand. Behalve voor de slimmen die een wateropvangsysteem hebben voor regenwater. De levensverhalen van de kinderen zijn ook behoorlijk heftig. Een meisje (rond de 10 jaar) dat vroeger in een dorpje woonde en 5 uur moest lopen naar school, nu kan ze wel naar de school van Aben maar dan moet ze wel af en toe de baby meenemen waar ze voor zorgt. Ook is er veel huiselijk geweld, waardoor Aben de regel heeft moeten invoeren dat ouders hun kinderen niet aanraken op het schoolterrein. Maar wat voelt het goed om de kinderen vrolijk te zien lachen en spelen. Van zijn eerste jaargang zijn 12 van de 14 kinderen doorgestroomd naar het voortgezet onderwijs of een vakschool. Kinderen die tot voor kort geen toekomst hadden, niet konden lezen of schrijven, nooit de armoede zouden kunnen ontsnappen: wat geeft Aben deze kinderen veel en wat een respect heb ik voor hem!!!! Inmiddels heeft hij een volle klas met kleuters die hopenlijk wel naar de gewone basisschool in Los Pinos kunnen.

Goede en slechte nieuwtjes :)
Inmiddels voel ik me 95% veilig op straat, ondanks alle verhalen over overvallen en berovingen die ik blijf horen. Zo is één van de vrijwilligers van ICYE twee maal op één dag overvallen. Maar het lot is mij tot nog toe gunstig gezind :). Alhoewel af en toe iemand me bijna een hartaanval geeft. Zoals de persoon die ineens van achterin een bijna lege bus naar voren liep en naast me kwam zitten, ik niet kijken en gewoon negeren, negeren en hopen op geen wapen in mijn zij. Zegt ze ineens: Yvette ken je me nog, blijkt het een kennis uit de buurt te zijn. Of de keer dat ik half slaperig alleen het Spaanse woord voor overval hoor van een man die voorin de bus staat. Bijkt die na even luisteren te zeggen, ik ga jullie niet overvallen maar ik wil alleen even jullie aandacht. De aandacht die ik op straat krijg is wisselend, het hangt ook af van mijn kleding heb ik gemerkt. Zo kwam ik op een morgen na een 4-uur durende roadtrip om 6.30 in Tegucigalpa aan, het was frisjes en ik had mijn mooie grote Indiase sjaal omgeslagen en mijn muts opgezet. Vervolgens mijn weekendtas over mijn schouder gegooid en op zoek naar een Rapedito (busje) richting Juana Leclerc. Slecht idee om zo over straat te lopen, "Hola Gringa", "Gringita!" "¿Where you from?" "¡Qué sexy!" en zo ging het maar door, tot ik al snel besloot mijn sjaal en muts in de tas te stoppen en ik vervolgens in alle rust mijn zoektocht kon vervolgen. Voor degene die niet op de hoogte zijn van het woord "Gringa", dit woord heeft een hele geschiedenis, maar zo noemen ze Amerikanen. Want je kan ze niet Amerikanen noemen, want dat is immers de naam van het hele continent. Gringa komt (volgens de mensen hier) van het verbasterde Engels: Green Go Home. Toen de Engelsen in Groene uniformen Mexico binnevielen schreewden de mensen dit. Dus tot nog toe alles goed en veilig in Honduras! En er valt nog meer goed nieuws te vermelden. Dit is de eerste reis de afgelopen jaren waain ik nauwelijks last heb gehad van longproblemen. Iets wat ik volgens mij nooit in een weblog heb vermeld maar wat wel degenlijk een grote invloed had bij al mijn vorige reizen. Mijn vrienden kunnen zich de nachtelijke chatsessies vanuit India vast nog wel herinneren, wanneer ik weer eens 's nachts wakker werd door benauwdheid. Ik heb in Honduras slechts vijf keer 's nachts klachten gehad en die waren allemaal het logische gevolg van slapen in een stoffige omgeving of veel rook inademen tijdens het uitgaan of een bbq. Dus geen dagelijkse vermoeidheid, en niet 12 uur moeten slapen in het weekend om mijn slaap in te halen, wat een verschil met mijn vorige reizen!!
En dan nu het slechte nieuws: donderdag 6 september belde ik mijn moeder, ze moest namelijk echt even aan de Rabobank vertellen dat ik niet maandag in Mexico was geweest en dat ik daar ook niet al mijn geld (500 euro) had uitgegeven. Fijn dat de bank het geld vergoed, dus groot is de ramp niet, wel erg lastig! Mijn andere bank brengt namelijk geld in rekening voor buitenlandse geldopnames, en eerst moest er überhaupt geld op die rekening komen. En ook handig dat ik bij de ING zonder werkende telefoon niet kan internetbankieren, dus mijn inkomsten en uitgaven blijven ook voor mij een raadsel tot terugkomst in Nederland.

Introductieweek
Inmiddels ben ik vier maanden in Honduras en heb ik dan eindelijk mijn introductieweek gehad. 25 en 26 augustus had ik een middenevaluatie buiten de stad, tijdens ditzelfde weekend hadden 5 nieuwe vrijwilligers hun introductiekamp. Het kamp zelf was niet zo boeiend: evalueren van gastgezinnen (4 in mijn geval), project, cultuurervaringen etc. Maar de nieuwe vrijwilligers ontmoeten was wel erg leuk. En ik mocht meedoen met het introductieprogramma van hun. Dit hield in dat we voorlichting hebben gehad over HIV/AIDS en naar het groene kruis zijn geweest (alle medische info mbt reanimatie en HIV behandeling was een beetje achterhaald maar goed). We hebben een politieagent op bezoek gehad om over de veiligheid te praten, en hadden we een rondleiding + museumbezoek in het centrum van de stad. Bij de rondleiding werden we vergezeld van twee agenten/beveiligers in uniform en één in burger, want met een groep buitenlanders rondlopen is natuurlijk vragen om problemen ;). Ook hebben we een voorlichting gehad van COPECA, dit is de Hondurese rampenbestrijding- en preventieorganisatie. Code rood komt regelmatig voor in dit land. De tropische storm Ernesto gaf enkele weken geleden een code rood voor gebieden in Honduras. Ernesto zorgde niet voor storm, maar wel voor héél veel regen. Hierdoor konden bijvoorbeeld maar 20 van de 200 kinderen op school komen. Voor de rest was het niet mogenlijk of te gevaarlijk om met de schoolbus mee te gaan.

Los Robles
Nadat ik problemen had in mijn gastgezin ben ik een week opgevangen door één van de liefste vrouwen die ik hier ken: Juanita. Dit betekende een week lang wonen in Kennedy, één van de leukste wijken van Tegucigalpa. De wijk is lagere middenklasse, maar levendig. Met geweldige kleine marktjes en winkeltjes. Genoeg speelruimte voor de kids, maar helaas niet superveilig zodra het donker wordt. Voor mij was het ook in verband met de afstand naar Juana Leclrec geen optie om hier te blijven wonen, alhoewel dit voor Juanita geen probleem was geweest. Dus van 27 juli - 6 augustus heb ik daar gewoond, en toen ben ik naar mijn oude vertrouwde wijk Los Robles verhuist. Een geweldig nieuw gezin waar ik me erg welkom voel. Ik woon in huis bij Fayve, haar 3 tiener kinderen, haar zusje van 24 jaar en haar ouders. Aan de andere kant van de straat woont verder nog haar zus + man en twee kinderen. Een gezellige boel dus, maar ik loop door de keuken naar buiten, naar achteren mijn eigen verblijf in. Hier heb ik een prima kamer + badkamer voor mezelf. De wijk is er op vooruitgegaan nu eindelijk na twee jaar de toegangsweg weer open is. Dit betekend niet langer een gevaarlijke kapotte weg met gaten omhoog de heuvel oplopen, maar met bus en al de wijk inrijden. Dit werd 24 augustus grootst gevierd van 10.00-22.00 uur, inauguratie, optredens, buurt-BBQ en natuurlijk vuurwerk dat IK mocht aansteken :). Wel bij daglicht, beetje jammer, maar het bezorgde me wel een kleine foto in de nationale krant van Honduras! Ik ben dol op Los Robles, ik vind het heerlijk om rond te lopen en hier en daar een praatje te maken met bekende. Inmiddels ben ik ook zo ingeburgerd dat ik van achterin de bus naar voren schreeuw "Los Robles", om aan te geven dat de chauffeur de wijk in moet rijden en niet alleen bij de toegangsweg moet stoppen.

En natuurlijk de reisverhalen
Dan nu nog de uitjes en ervaringen zoals jullie ze van mij gewend zijn. De afgelopen weken heb ik twee festivals/feestweken bezocht in Honduras. Ik zal me vooral beperken tot deze twee festivals. Verder heb ik sinds 28 juli nog mueseums bezocht, een jazzconcert bezocht met jazzartiesten uit De Verenigde Staten, heb ik geholpen bij de catering van een 15e verjaardagsfeest (zoiets als Sweet Sixteen in de V.S.), twee uitstapjes met de kinderen en de familie van mijn project gehad, 300 mensen tegelijkertijd zien trouwen: ja-woord geven + zoenen, heb ik de dag van het kind gevierd met Piñatas, muziek, verkleedde mensen en dans en ook nog geblindoekt op een pinata ingeslagen. Tijd om me te vervelen heb ik dus niet gehad!
Het weekend van 4 + 5 augustus ben ik naar La Esperanza geweest, en naar Gracias en La Campa. Allen dorpen/stadjes op de Lenca route. Een roadtrip mag ik deze reis wel noemen! We vertrokken zaterdag en kwamen in de middag aan in La Esperanza. Sol, haar moeder, ik en Rumi. Een Japanse vriendin van Sol. De zaterdag hebben we de heilige grot van La Esperanza bezocht die over de stad uitkijkt en hebben we ons de hele avond vermaakt tijdens het straatfestival. De Choros warn namelijk klaar, en samen met de lokale wijn reden voor een voedselfestival. Choros zijn een type hongos, zoals ik aan elke Hondurees moet uitleggen. Dus Choros zijn enorme onbekende regionale paddenstoelen. Heerlijk verwerkt in de typische Hondureense gerechten. Ik heb nog nooit betere pupusas gehad dan die met choros! 's Ochtends hebben we ons gewassen bij de openbare baden, oftewel een afgesloten ruimte met een enorme koude stroom water uit de muur. Vers vanuit de bergen, een goed begin van de dag! Daarna was het tijd voor de Lenca markt, Lencas zijn één van de Indiase bevolkingsgroepen van Honduras. Helaas heb ik geen foto kunnen nemen van de vrouwen in traditionele kleding, dan ben ik soms toch te bang om dat te vragen. Toen opnieuw een roadtrip, ditmaal over hobbelige weggetjes op naar Gracias, om vanaf daar met nog enkele van Sol's vrienden de heuvel op te rijden naar La Campa. Aan de rand van het dorp ligt een prachtige 650 meter diep canyon met beneden een ruige rivier. De ideale plaats voor wat extreme sports. Canopy is eigenlijk een kabelbaan, maar dan dus op 650 meter hoogte. De tour bestond uit 6 lijnen, waarbij de eerste op 650 meter hoogte was en de laatste uitkwam bij het dorp. Bij de laatste lijn waren we zo gevorderd dat ik mezelf toevertrouwde aan de kabel en zonder me vast te houden op de kop hangend de wereld en het uitzicht kon aanschouwen. Daarna was he nog tijd voor een welverdiende duik in door geisers verhitte natuurbaden tussen de bomen. Inmiddels was het zo laat dat we alleen de hobbelweg terug naar La Esperanza hebben gedaan, de nacht hebben we weer doorgebracht bij de oma van Sol. 2.00 s'nachts moesten we toen toch echt vertrekken naar Tegucigalpa, Sol moest om 7.00 yogales geven en ik moest om 8.00 op Juana Leclrec zijn. Het weekend eindigde dus met een een heerlijke nachtenlijke roadtrip waarbij we nog gestopt zijn om de sterrenhemel te aanschouwen en foto's te nemen van de prachtige zonsopkomst!
Het weekend van 1 en 2 september ben ik met Emma, één van de nieuwe vrijwilligers, naar Danlí geweest. Het Maíz festival was aan de gang en dat wilden we natuurlijk graag meemaken. Toen we zaterdagochtend vertrokken hadden we nog geen slaapplaats. Alle hotels die ik had gebeld waren of vol of extreem duur ivm het festival. Bij aankomst gelukkig al snel een hotel gevonden, 20 euro p.p.p.n wat echt heel erg duur is voor hier, maar ja voor een mooi festival moet je at over hebben. Zaterdag zijn we eerst over de markt gelopen en hadden we al snel door dat we de mensen niet leuk vonden. Ze zaten verdorie gewoon aan me te trekken. No me toca --> raak me niet aan stond ik daar dus al snel te schreeuwen. Gelukkig kwamen we een stel Amerikanen tegen en met hen hebben we lekker gelunched. Van hen leerde ik dat de dure privéschool dus helemaal niet zo'n top onderwijs bieden, het gaat ze voornamelijk om vloeiend Engels leren praten. De Amerikanen waren allen aan het werk op zo'n school als docenten, terwijl ze geen van allen gediplomeerd zijn. 's avonds waagden Emma en ik ons op straat en op de kermis, nadat ik eerst een paar kinderen had 'gered' van asociale drammerige mannen besloten Emma en ik na de botsauto's dat het ons niet waard is om doodgedrukt te worden op een kermis in Honduras. Die mensen hebben gewoon echt geen manieren, zelfs in India waren ze nog beleefder. Dus maar even gekeken of het straatfeest nog wat was, maar daar werden de mannen al snel dronken, dus maar snel terug naar onze veilige hotelkamer. De volgende dag was er een prachtige optocht met muziek en versierde wagens. Ook in het park was weer genoeg te zien en te doen, onder andere typische lokale producten eten en drinken zoals maizwijn. Al met al een redelijk geslaagd weekend dus, jammer van de extreme hitte en de irritante mensen, maar toch heb ik me vermaakt!

De fotos volgen nog maar zijn hopenlijk met een weekje of twee online te vinden via de laatste link van mijn vorige weblog, ondertussen zijn ze wel te zien op mijn facebook.

Heel veel liefs Yvette